تحلیل پایداری و تعیین سیستم نگهداری تونل حلزونی دسترسی به تاج سد بختیاری

سد بختیاری در استان لرستان، در فاصله 100 کیلومتری شهرستان خرم آباد بر روی رودخانه بختیاری واقع شده است. برای دسترسی دایم به تاج سد بختیاری، حفر تونلی حلزونی شکل، مورد مطالعه است. ازاین تونل در تراز¬هایمختلف، تونل¬های دسترسی دیگری منشعب شده و به گالری¬های تزریق مرتبط می¬گردند. با توجه به این¬که درزمانبهرهبرداریسد،نیز از این تونل استفاده خواهد شد و جز تاسیسات دایمی سد خواهد بود، برآورد صحیح سیستم نگهداری آن از اهمیت بالایی برخوردار است.با پیشروی تونل حلزونی، بخش¬هایی از تونل در مجاورت و یا بالای بخش حفر شده قبلی قرار می¬گیرند. بنابراین ضروری است بررسی دقیقی بر روی توزیع تنش¬ها و جابجایی¬ها در این گونه تونل¬ها به عمل آید. در این تحقیق پس از معرفی خصوصیات زمین¬شناسی و مکانیک سنگی منطقه پروژه و مشخصات تونل حلزونی، دومقطع بحرانی در مسیر تونل شناسایی شده است. سپس با استفاده از روش عددی تفاضل محدود (نرم¬افزار flac3d) به مدل¬سازی و تحلیل پایداری این تونل پرداخته شده است. پس از آن، تحلیل پارامتری برای بررسی تاثیر پارامترها بر پایداری تونل و همچنین تحلیل حساسیت برای بررسی تاثیر مشخصات هندسی تونل بر پایداری آن انجام شده است. در نهایت با توجه به نتایج حاصل از تحلیل¬های عددی، به طراحی سیستم نگهداری مناسب پرداخته شده است. به طور خلاصه، در قسمت¬های تقاطع تونل حلزونی و تونل¬های دسترسی، برای رفع مشکل ناپایداری، سیستم نگهداری ترکیبی، شاتکریت به همراه توری سیمی و پیچ¬سنگ، پیشنهاد شده است. همچنین به عنوان نتیجه از بررسی برهم¬کنش تونل¬ها، در بخش¬هایی از تونل که در گروه سنگی a قرار گرفته¬اند، برای جلوگیری از گسترش نشست در طبقات بالا، سیستم نگهداری شاتکریت به همراه توری سیمی، پیشنهاد شده است.